27 okt 2014

Betoog Rookverbod

Elk jaar overlijden er 24.000 mensen aan het gebruik van genotsmiddelen. Hieronder worden alcohol, drugs en tabak gerekend.  Bijna tachtig procent van dit totaal aantal overledenen wordt veroorzaakt door tabak. Roken is met negentienduizend slachtoffers per jaar de grootste oorzaak van sterfte aan genotsmiddelen. De rokers overlijden aan longkanker, COPD, hartziekten en -falen, beroertes en andere vormen van kanker. 

Sinds 2008 geldt er al een verbod in de horeca. Er werd toentertijd een uitzondering gemaakt voor kleine cafés zonder personeel. De eigenaar kon immers zelf bepalen of hij in een rookvrije omgeving wilde werken of niet. Vanaf nu geldt ook hier een verbod. Terecht, als je het mij vraagt. Wat mij betreft mag er zelfs een algemeen rookverbod komen. 

Het meest genoemde argument tegen roken is de verslechtering van de gezondheid. Dit geldt niet alleen voor de roker zelf, maar ook voor zijn of haar omgeving. Dit staat ook wel bekend als 'passief roken'. Dit passief roken kan ook leiden tot gezondheidsproblemen. Rokers hebben een grotere kans op de eerdergenoemde ziekten. Zo veroorzaakt nicotine, een bestandsdeel van tabak, vernauwing van de bloedvaten. Hierdoor moet het hart sneller kloppen om voldoende bloed rond te pompen. Het gevolg hiervan is dat het hart te hard moet werken en hierdoor sneller slijt. 

Ook kost roken klauwen met geld. Niet alleen rokers zelf, maar ook de overheid moet diep in haar portefeuille tasten. In Nederland ligt de prijs voor een pakje sigaretten vrij hoog: zo'n zeven euro voor negentien sigaretten. Over de wereld verschillen de prijzen van sigaretten sterk. In de Filipijnen betaal je vijftig cent voor een pakje Marlboro rood, terwijl je in Noorwegen een som geld van €9,95 neertelt. In de Verenigde Staten kan dit bedrag zelfs oplopen tot €11,50. Gemiddeld rookt een Nederlander 14 sigaretten per dag. Dit komt neer op kosten van €5,16 per dag. Per jaar is dit €1882, 63. Daar kan je toch ook wel mooi van op vakantie.

Het grote verschil in de prijs van sigaretten heeft te maken met de hoogte van accijnzen door de overheid. Een accijns is een vorm van indirecte belasting op basis van de hoeveelheid van het producten en niet op de waarde, zoals bij BTW het geval is. Je zou denken dat de overheid door accijnzen veel winst maakt. Dit blijkt echter niet zo te zijn. Er wordt niet alleen veel geld uitgegeven aan ziektekosten van de rokers, maar ook aan onderzoek. De medische kosten voor kanker en hart- en vaatziekten zijn torenhoog en deze worden samen betaald door de overheid en de bevolking. De kosten van roken zijn dus enorm.

Het is niet zo zeer een nadeel voor je medemens, maar voor jezelf zijn de bijverschijnselen van roken namelijk niet erg plezierig. Naast een vergrote kans op dodelijke ziekten, verandert het uiterlijk van een roker sterk. Zo krijg je gelere tanden en nagels, meer rimpels, wallen, droger haar en ga je uit je mond stinken. Iemand met jaren rook ervaring kun je zo herkennen. Het is wellicht niet voor iedereen een reden om niet te gaan roken, maar voor degenen onder ons die gesteld zijn op hun uiterlijk misschien wel.

Roken brengt echter wel voordelen met zich mee. De informatieverwerking van de hersenen verloopt soepeler, de motorische vaardigheden verbeteren, je komt minder snel aan en hebt op mysterieuze wijze een verkleinde kans op de ziekte van Parkinson. We moeten echter kritisch blijven. Wegen deze voordelen op tegen de nadelen? Zou je echt gaan roken om op gewicht te blijven, maar de kans lopen om minder oud te worden? Dat lijkt me sterk. 

Veelal gebruiken rokers het argument dat als roken verboden moet worden, dat alcohol en ongezond voedsel ook verbannen moeten worden. Hier lijken zij een punt te hebben, maar hier vallen twee dingen tegen in te brengen. Ten eerste doet een glaasje wijn of een donut op zijn tijd geen vlieg kwaad. Als je er maar met mate van geniet, heeft dit geen negatieve gevolgen. Hier is ons lichaam op gebouwd. Roken heeft daarentegen meteen schadelijke gevolgen: het teer settelt zich onmiddellijk in de longen. Daarnaast schaadt alcohol en ongezond voedsel je omgeving normaal gesproken niet. Indien dit wel het geval is, zijn de gevolgen merkbaar. Denk maar aan de fikse boete of gevangenisstraf die een autobestuurder onder invloed krijgt. 

Ook wordt er vaak geroepen met 'Als ik ongezond wil leven, dan moet dat kunnen!'. Dan kunnen niet-rokers toch het volgende roepen: 'Als ik gezond wil leven, dan moet dat kunnen!' Rokers maken een groot deel uit van de samenleving. Maar liefst 23% van de Nederlanders rookt. En zo'n roker ga je niet zo maar uit de weg!

De regels wat betreft roken mogen nog verder uitgebreid. Een algemeen rookverbod zal zeker niet iedereen tegen houden te roken, laten we realistisch blijven, maar het zal zeker grote invloed hebben. Minder sterfte ten gevolge van roken, minder ziektekosten en het aller belangrijkste: niet-rokers zullen veel minder last hebben van rokers. Hier geldt hetzelfde als het verbod op drinken onder de achttien. De resultaten zullen niet verbijsterend zijn, maar ze zullen er zeker zijn. 

16 okt 2014

Uiteenzetting | Herziene versie

Het studievoorschot
Is het werkelijk zo'n verschrikking?

Iris Visser

Suzanne zit in 5 gymnasium en wil na haar eindexamen dolgraag diergeneeskunde gaan studeren in Utrecht. Haar broer studeert al technische wiskunde aan de Technische Universiteit in Eindhoven en viert een studentenleventje met een wekelijkse kroegennacht met zijn medestudenten. Ze was van plan om net zoals haar broer buiten huis te gaan wonen. De plannen van het kabinet blijken echter roet in het eten gooien.

De economische crisis hakt er niet alleen in bij de werknemers en gepensioneerden, maar ook de studenten gaan het tekort van de regering merken. Voorheen kregen studenten een maandelijks bedrag, maar vanaf 2015-2016 wil het kabinet de studiefinanciering gaan veranderen. Wat is een studiefinanciering eigenlijk precies? En wat houden deze veranderingen in? Wat gaat er gebeuren met deze besparingen?


Wat is een studiefinanciering?
De studiefinanciering is een toelage van de overheid aan studenten. Niet alleen voor het WO, maar ook voor HBO en MBO. Voor MBO geldt dat de regeling ingaat vanaf 18 jaar. De studiefinanciering vervangt de kinderbijslag. Alles rond deze regeling wordt geregeld door DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs. 

Nu
Tot nu toe is het zo geregeld dat studenten maandelijks een bedrag ontvangen. De grootte hiervan hangt af van het feit of je thuis- of uitwonend bent. Studenten ontvangen ten eerste een basisbeurs. Wanneer de ouders niet kunnen bijdragen aan de kosten van de studie, kan er een aanvullende beurs aangevraagd worden. Verder kan er een lening afgesloten worden en kan er collegegeldkrediet aangevraagd worden.

Vanaf 2015/2016
Het kabinet heeft nu plannen voor een studievoorschot, dat mogelijk zal ingaan vanaf 1 september 2015. Dit geldt alleen voor het HBO en WO, MBO'ers houden de basisbeurs. Vanaf het schooljaar 2015 - 2016 is het de bedoeling dat studenten geen basisbeurs meer ontvangen, maar een maximale lening van €980 per maand mogen afsluiten. Dit bedrag is inclusief een eventuele aanvullende beurs, die een mogelijkheid vormt voor studenten met minder draagkrachtige ouders. Deze beurs wordt een gift als je de studie binnen 10 jaar haalt. De periode waarin je je schuld mag aflossen stijgt naar 35 jaar in plaats van 15 jaar. Hierdoor daalt de maandelijkse afbetalingslast extreem: van 12% naar 4% van het maandinkomen. 

Waar gaat het gewonnen geld heen?
Het studievoorschot is nog niet officieel ingevoerd. Inmiddels heeft de ministerraad het wetsvoorstel goedgekeurd en is het op 22 september naar de Tweede Kamer gegaan. Ook de Eerste Kamer moet er nog mee in stemmen. Door de afschaffing van de basisbeurs, komt er zo´n 1 miljard euro vrij om te besteden aan andere zaken. Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil met dit bedrag investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Er wordt bijvoorbeeld 115 miljoen euro besteed aan de bachelor- en masteropleiding van vijftienduizend docenten. Ook krijgen leraren een som geld voor omscholing. Tevens zullen de docenten de veranderingen gaan merken in hun portemonnee: hun salarissen zullen gaan stijgen. Op alle niveaus komt er door de investeringen meer aandacht voor uitblinkende studenten en leerlingen. Vanaf 2015 is het mogelijk om cum laude te verdienen op het eindexamen. Het VWO kan worden afgerond in 5 jaar, in plaats van de gebruikelijke 6 jaar die voor de opleiding gereserveerd is. Ook kunnen vakken op een hoger niveau gedaan worden. Zo kan een VMBO'er die talent heeft voor Engels, een eindexamen doen op havo-niveau. Met dit alles stijgt het totale budget voor onderwijs met meer dan 20% in vergelijking met het budget van 2014. 


Kortom, er gaat veel veranderen voor de studenten. Op het eerste gezicht zal de nieuwe studiefinanciering even vervelend zijn, maar het vrijgekomen geld wordt wel in andere zaken geïnvesteerd. Bij Suzanne zakte even de moed in de schoen, maar toen ze zich eenmaal verdiept had in het wetsvoorstel, begreep ze het idee wel. Of ze ook uit huis gaat, weet ze nog niet. Ze kan net zo goed heen en weer reizen met de trein, want die OV-kaart is toch gratis. En of ze er nou echt op achteruit gaat? Dat zullen we gaan merken komende jaren.

10 okt 2014

Uiteenzetting

Het studievoorschot
Is het werkelijk zo'n verschrikking?

Iris Visser

Suzanne zit in 5 gymnasium en wil na haar eindexamen dolgraag diergeneeskunde gaan studeren in Utrecht. Haar broer studeert al technische wiskunde aan de Technische Universiteit in Eindhoven en viert een studentenleventje met een wekelijkse kroegennacht met zijn medestudenten. Ze was van plan om net zoals haar broer buiten huis te gaan wonen. De plannen van het kabinet blijken echter roet in het eten gooien.

De economische crisis hakt er niet alleen in bij de werknemers en gepensioneerden, maar ook de studenten gaan het tekort van de regering merken. Voorheen kregen studenten een maandelijks bedrag, maar vanaf 2015-2016 wil het kabinet de studiefinanciering gaan veranderen. Wat is een studiefinanciering eigenlijk precies? En wat houden deze veranderingen in? Wat gaat er gebeuren met deze besparingen?


Wat is een studiefinanciering?
De studiefinanciering is een toelage van de overheid aan studenten. Niet alleen voor het WO, maar ook voor HBO en MBO. Voor MBO geldt dat de regeling ingaat vanaf 18 jaar. De studiefinanciering vervangt de kinderbijslag. Alles rond deze regeling wordt geregeld door DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs. 

Nu
Tot nu toe is het zo geregeld dat studenten maandelijks een bedrag ontvangen. De grootte hiervan hangt er van af of je thuis- of uitwonend bent. Studenten ontvangen ten eerste een basisbeurs. Wanneer de ouders niet kunnen bijdragen aan de kosten van de studie, kan er een aanvullende beurs aangevraagd worden. Verder kan er een lening afgesloten worden en kan er collegegeldkrediet aangevraagd worden.

Vanaf 2015/2016
Het kabinet heeft nu plannen voor een studievoorschot, dat mogelijk zal ingaan vanaf 1 september 2015. Dit geldt alleen voor het HBO en WO, MBO'ers houden de basisbeurs. Vanaf het schooljaar 2015 - 2016 is het de bedoeling dat studenten geen basisbeurs meer ontvangen, maar een maximale lening van €980 per maand mogen afsluiten. Dit bedrag is inclusief een eventuele aanvullende beurs, die een mogelijkheid vormt voor studenten met minder draagkrachtige ouders. Deze beurs wordt een gift als je de studie binnen 10 jaar haalt. De periode waarin je je schuld mag aflossen stijgt naar 35 jaar in plaats van 15 jaar. Hierdoor daalt de maandelijkse afbetalingslast extreem: van 12% naar 4% van het maandinkomen. 

Waar gaat het gewonnen geld heen?
Het studievoorschot is nog niet officileel ingevoerd. Inmiddels heeft de ministerraad het wetvoorstel goedgekeurd en is het op 22 september naar de Tweede Kamer gegaan. Ook de Eerste Kamer moet er nog mee in stemmen. Door de afschaffing van de basisbeurs, komt er zo´n 1 miljard euro vrij om te besteden aan andere zaken. Minister Jet Bussenemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil met dit bedrag investeren in de kwaliteit van het onderwijs. 
Er wordt bijvoorbeeld 115 miljoen euro besteed aan de bachelor- en masteropeliding van vijftienduizend docenten. Ook krijgen leraren een som geld voor omscholing. Tevens zullen de docenten de veranderingen gaan merken in hun portemonnee: hun salarissen zullen gaan stijgen. Op alle niveaus komt er door de investeringen meer aandacht voor uitblinkende studenten en leerlingen. Vanaf 2015 is het mogelijk om cum laude te verdienen op het eindexamen. Het VWO kan worden afgerond in 5 jaar, in plaats van de gebruikelijke 6 jaar die voor de opleiding gereserveerd is. Ook kunnen vakken op een hoger niveau gedaan worden. Zo kan een VMBO'er die talent heeft voor Engels, een eindexamen doen op havo-niveau. Met dit alles stijgt het totale budget voor onderwijs met meer dan 20% in vergelijking met het budget van 2014. 


Kortom, er gaat veel veranderen voor de studenten. Op het eerste gezicht zal de nieuwe studiefinanciering even vervelend zijn, maar het vrijgekomen geld wordt wel in andere zaken geïnvesteerd. Bij Suzanne zakte even de moed in de schoen, maar toen ze zich eenmaal verdiept had in het wetvoorstel, begreep ze het idee wel. Of ze ook uit huis gaat, weet ze nog niet. Ze kan net zo goed heen en weer reizen met de trein, want die OV-kaart is toch gratis. En of ze er nou echt op achteruit gaat? Dat zullen we gaan merken komende jaren.