Uiteenzetting | Herziene versie

Het studievoorschot

Is het werkelijk zo'n verschrikking?

Iris Visser

Suzanne zit in 5 gymnasium en wil na haar eindexamen dolgraag diergeneeskunde gaan studeren in Utrecht. Haar broer studeert al technische wiskunde aan de Technische Universiteit in Eindhoven en viert een studentenleventje met een wekelijkse kroegennacht met zijn medestudenten. Ze was van plan om net zoals haar broer buiten huis te gaan wonen. De plannen van het kabinet blijken echter roet in het eten gooien.

De economische crisis hakt er niet alleen in bij de werknemers en gepensioneerden, maar ook de studenten gaan het tekort van de regering merken. Voorheen kregen studenten een maandelijks bedrag, maar vanaf 2015-2016 wil het kabinet de studiefinanciering gaan veranderen. Wat is een studiefinanciering eigenlijk precies? En wat houden deze veranderingen in? Wat gaat er gebeuren met deze besparingen?


Wat is een studiefinanciering?
De studiefinanciering is een toelage van de overheid aan studenten. Niet alleen voor het WO, maar ook voor HBO en MBO. Voor MBO geldt dat de regeling ingaat vanaf 18 jaar. De studiefinanciering vervangt de kinderbijslag. Alles rond deze regeling wordt geregeld door DUO, de Dienst Uitvoering Onderwijs. 

Nu
Tot nu toe is het zo geregeld dat studenten maandelijks een bedrag ontvangen. De grootte hiervan hangt af van het feit of je thuis- of uitwonend bent. Studenten ontvangen ten eerste een basisbeurs. Wanneer de ouders niet kunnen bijdragen aan de kosten van de studie, kan er een aanvullende beurs aangevraagd worden. Verder kan er een lening afgesloten worden en kan er collegegeldkrediet aangevraagd worden.

Vanaf 2015/2016
Het kabinet heeft nu plannen voor een studievoorschot, dat mogelijk zal ingaan vanaf 1 september 2015. Dit geldt alleen voor het HBO en WO, MBO'ers houden de basisbeurs. Vanaf het schooljaar 2015 - 2016 is het de bedoeling dat studenten geen basisbeurs meer ontvangen, maar een maximale lening van €980 per maand mogen afsluiten. Dit bedrag is inclusief een eventuele aanvullende beurs, die een mogelijkheid vormt voor studenten met minder draagkrachtige ouders. Deze beurs wordt een gift als je de studie binnen 10 jaar haalt. De periode waarin je je schuld mag aflossen stijgt naar 35 jaar in plaats van 15 jaar. Hierdoor daalt de maandelijkse afbetalingslast extreem: van 12% naar 4% van het maandinkomen. 

Waar gaat het gewonnen geld heen?
Het studievoorschot is nog niet officieel ingevoerd. Inmiddels heeft de ministerraad het wetsvoorstel goedgekeurd en is het op 22 september naar de Tweede Kamer gegaan. Ook de Eerste Kamer moet er nog mee in stemmen. Door de afschaffing van de basisbeurs, komt er zo´n 1 miljard euro vrij om te besteden aan andere zaken. Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil met dit bedrag investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Er wordt bijvoorbeeld 115 miljoen euro besteed aan de bachelor- en masteropleiding van vijftienduizend docenten. Ook krijgen leraren een som geld voor omscholing. Tevens zullen de docenten de veranderingen gaan merken in hun portemonnee: hun salarissen zullen gaan stijgen. Op alle niveaus komt er door de investeringen meer aandacht voor uitblinkende studenten en leerlingen. Vanaf 2015 is het mogelijk om cum laude te verdienen op het eindexamen. Het VWO kan worden afgerond in 5 jaar, in plaats van de gebruikelijke 6 jaar die voor de opleiding gereserveerd is. Ook kunnen vakken op een hoger niveau gedaan worden. Zo kan een VMBO'er die talent heeft voor Engels, een eindexamen doen op havo-niveau. Met dit alles stijgt het totale budget voor onderwijs met meer dan 20% in vergelijking met het budget van 2014. 


Kortom, er gaat veel veranderen voor de studenten. Op het eerste gezicht zal de nieuwe studiefinanciering even vervelend zijn, maar het vrijgekomen geld wordt wel in andere zaken geïnvesteerd. Bij Suzanne zakte even de moed in de schoen, maar toen ze zich eenmaal verdiept had in het wetsvoorstel, begreep ze het idee wel. Of ze ook uit huis gaat, weet ze nog niet. Ze kan net zo goed heen en weer reizen met de trein, want die OV-kaart is toch gratis. En of ze er nou echt op achteruit gaat? Dat zullen we gaan merken komende jaren.